Czym jest indeks?
„Indeks” oznacza współczynnik załamania światła materiału, z którego wykonana została soczewka okularowa. Podstawowymi materiałami stosowanymi do produkcji soczewek okularowych są tworzywa sztuczne i szkła o współczynniku załamania światła bliskim wartości 1,5. Mianem soczewek indeksowych określa się w optyce okularowej soczewki o współczynniku załamania światła większym od wartości 1,52.
Czy dla użytkownika okularów ważne jest, jaki indeks ma soczewka okularowa?
Indeks, czyli współczynnik załamania światła, bezpośrednio wpływa na parametry konstrukcyjne soczewki. Dla użytkownika okularów przekłada się to bezpośrednio na wygląd i estetykę okularów. Mówiąc najogólniej: Im wyższy jest współczynnik załamania światła soczewki okularowej, tym jest ona cieńsza. Użytkownicy okularów chcą, aby ich okulary były wykonane z jak najcieńszych, najmniej widocznych soczewek. Z drugiej jednak strony, aby soczewka okularowa była bezpieczna w codziennym użytkowaniu i zgodna pod tym względem z wymaganiami normy ISO 14889, ma zdefiniowane (w zależności od materiału) minimalne wartości grubości centralnej i brzegowej. Wszystkie soczewki, niezależnie od materiału, z którego są wykonane, mają tak dobrane grubości, aby jednocześnie zapewnić bezpieczeństwo użytkowania i możliwie największą estetykę okularów. Z tego względu grubości soczewek nie można redukować bez ograniczeń.
Indeks soczewki a moce soczewki?
Soczewki dodatnie.
Przykładowo dla soczewki o mocy +2,00, jej grubość w środku wynosi 2,9mm w podstawowym indeksie (1,50), oraz 2,2mm w indeksie 1,60. Dla wyższych mocy różnice te są znacznie większe i dla soczewki +6,00 mamy odpowiednio grubości centralne – 7,4mm i 5,6mm (indeksy 1,50 i 1,60), a dla indeksu 1,74 – 4,6mm. Należy jednak pamiętać, że w przypadku soczewek dodatnich, na ich grubość centralną wpływ ma również średnica soczewek – im mniejsza średnica, tym mniejsza grubość soczewki. Dlatego ważne jest prawidłowe dobranie średnicy soczewek do oprawy. Osobom z dużą dalekowzrocznością wskazane są oprawy pełne, najlepiej niezbyt duże. Oprawy patentowe i na żyłkę wymagają bowiem odpowiednio wysokich krawędzi soczewek, które w „plusach” są niewielkie. Ich zwiększenie automatycznie zwiększa też grubość centralną soczewki, a to negatywnie wpływa na estetykę okularów i jakość widzenia. Porównanie centralnych grubości soczewek organicznych jednoogniskowych dodatnich w zależności od mocy soczewki i jej indeksu przedstawia wykres nr 1.
Soczewki ujemne.
Dla osób krótkowzrocznych (korekcja soczewkami o mocach ujemnych) sytuacja przedstawia się podobnie, z tą jednak różnicą, że wyższy współczynnik załamania światła zmniejsza nie grubość centralną soczewki, a wysokość krawędzi. Na wykresie nr 2 przedstawiono jak zmienia się grubość krawędzi soczewek o różnych mocach w zależności od indeksu materiału, z jakiego wykonana jest soczewka. Warto podkreślić, że na wygląd (estetykę) okularów wpływa nie tylko rodzaj soczewek okularowych, ale również rodzaj i wielkość oprawy.
Źródło: IZOPTYKA 60/2012